Couchsurfing in Tallinn: een warm onthaal
Tijd voor een nieuwe blog! Tussen het studeren door is het wel even fijn om af en toe geen academische teksten te schrijven. Even weg van de theorieën. Deze nieuwste blog gaat over Tallinn.
Enkele dagen voor Kerst in 2015 bezocht ik de Estse hoofdstad. Op de vroege ochtend van 21 december vloog ik van Stockholm naar Helsinki, waar ik eerst een aantal uren verbleef. Later op de middag nam ik de Eckerö Line ferry vanuit Helsinki naar Tallinn. De overtocht duurde slechts twee uren. Het was een onstuimige overtocht met veel hoge golven. Op een gegeven moment verschenen de lichtjes van de Estse kust aan de horizon. Niet veel later volgde de imponerende skyline van Tallinn, met oude kerktorens en moderne kantoorgebouwen en hotels.
De skyline van Vanalinn, het oude centrum van Tallinn
In de haven van Tallinn werd ik opgewacht door mijn Couchsurfing host Irina, die mij met de taxi (die overigens spotgoedkoop was) naar haar appartement reed om mijn spullen achter te laten. Irina en haar man, Yevgeni, wonen in een ruim appartement in het zakendistrict van de stad, tussen de hoge torens en de drukte van deze relatief kleine stad. Irina zelf is afkomstig uit Rusland, maar heeft een groot deel van haar leven in andere landen gewoond, zoals Canada en Estland. Irina had mijn oproep op Couchsurfing.com gezien en nodigde mij uit om te overnachten bij haar en haar man. Super aardig natuurlijk! Yevgeni komt ook uit Rusland, maar groeide op in Tallinn. Als ‘locals’ hebben ze werkelijk hun best gedaan om in korte tijd een positieve indruk achter te laten. Ondanks mijn korte bezoek heb ik veel gezien en veel te vertellen over Tallinn.
Maar eerst even over Estland…
Estland heeft een grote Russische populatie. Dat is ook goed te merken als je in Tallinn bent. Vaak hoor je de Russische taal op straat. Ook staat er een grote Russische kathedraal in het centrum. Her en der kwam ik grote groepen Russen tegen. Niet zo gek ook: Rusland ligt naast Estland.
Ik heb mij laten vertellen dat in Tallinn ongeveer 37% van de bevolking Russische roots heeft, maar daarvan heeft een meerderheid wel de Estse nationaliteit. Etnische Esten vormen met 55% de grootste groep inwoners van het kleine land. Estland is heel dunbevolkt en heeft slechts een kleine 1,3 miljoen inwoners. Het land is nagenoeg net zo groot als Nederland wat oppervlakte betreft. Even ter vergelijking: Nederland heeft bijna 17 miljoen inwoners op een soortgelijk oppervlakte. Ook handig om te weten: in Estland hebben ze ook de euro.
De Deense stad?
Tallinn is verreweg de grootste stad van Estland. Daarnaast is het de hoofdstad. Er wonen ongeveer 440.000 mensen in het stedelijke gebied. De stad is dan ook niet bijzonder groot, maar wel behoorlijk uitgestrekt. Het oude centrum, genaamd Vanalinn, is compact en je kunt in een paar uurtjes gemakkelijk het grootste deel bezichtigen.
De Estse geschiedenis is zeer ingewikkeld. Ik heb mij laten vertellen dat de stad ooit is opgericht door Denen. De naam Tallinn betekent dan ook ‘Deense stad’ of ‘Stad der Denen’. Estland is eigenlijk pas sinds 1991 een onafhankelijk land. Daarvoor was het land onder heerschappij van onder andere de Denen, Duitsers, Zweden en Russen. In 2004 trad het land toe tot de Europese Unie en opende het nieuwe mogelijkheden om te ontwikkelen. Tallinn oogt dan ook als een stad dat aan het ontwikkelen is. Overal worden gebouwen opgeknapt.
Terug naar de middeleeuwen in Vanalinn
Vanalinn is een van de best bewaarde middeleeuwse binnensteden van Europa of zelfs de wereld. Sinds 1997 staat de oude stad op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Tallinn ligt aan de kust bij de Baltische Zee en was in het verleden een levendige handelsstad. Irina vertelde mij dat Tallinn ook tot het rijtje van Hanzesteden behoort, net zoals bijvoorbeeld Groningen en Hamburg. Dit verbaasde mij. Vandaag de dag komen er vooral enorme cruiseschepen en veerboten in de haven. Het rijke verleden van Tallinn als Hanzestad is goed te zien aan de oude gebouwen. Kijkend naar de gevels vallen veel kleine details op. De oude stad is goed onderhouden, al staan er hier en daar nog wat vervallen gebouwen die wachten op een opknapbeurt. Er zijn nagenoeg geen moderne gebouwen in Vanalinn te vinden.
In Vanalinn staan prachtige gebouwen uit de 13e en 14e eeuw. Ook is er een oude stadsmuur te vinden. Je kunt duidelijk invloeden van verschillende landen zien. Sommige kerken ogen nogal Zweeds. Andere gebouwen ogen weer Deens, Duits of Russisch. Het is een mengelmoes van stijlen, maar het past wel allemaal mooi bij elkaar. Het maakt de stad extra interessant. Vanalinn op de kaart lijkt net op een doolhof, al is is verdwalen er lastig omdat het niet zo groot is.
Vanalinn bestaat uit een hoger en lager gelegen gedeelte. In het lagere gedeelte is het grote plein, Raekoja plats, te vinden. Raekoja plats betekent stadhuisplein. Het stadhuis is het oudste stadhuis van de Baltische Staten en Scandinavië. Het indrukwekkende gebouw heeft een torentje die bijna 37 meter hoog is. In de kelder van dit gebouw bevindt zich een fantastisch restaurantje in middeleeuwse stijlen, genaamd Old Hansa. Ik heb er snel een kijkje genomen met Irina. Het zag er heel knus uit. Irina vertelde dat er geen elektriciteit wordt gebruikt en dat alles op middeleeuwse manieren wordt gedaan. Ik wil hier zeker nog een keertje eten. In de straten rondom het oude plein zijn veel knusse cafeetjes en restaurants te vinden, vaak met verwijzingen naar de middeleeuwen.
Toompea, Tallin’s hoogtepunt
Het andere gedeelte van het oude centrum van Tallinn ligt op een heuvel en heet Toompea. Dit is wat mij betreft het letterlijke en figuurlijke hoogtepunt van de stad. Hier zijn meerdere plekken te vinden waar je een geweldig uitzicht hebt over het oude gedeelte van de stad en met de zee in de verte. Het Kohtuotsa uitzichtpunt is zeker de moeite waard. Hier heb je uitzicht over de oude stad met daarachter de moderne skyline.
Nog een aanrader is het Patkuli uitzichtpunt. Je kunt hier komen via een hoge trap bij de stadsmuur of via de de normale routes naar het hoger gelegen gedeelte.
In Toompea zijn ook een aantal souvenirshops te vinden. Ook ligt het parlement van Estland (Riigikogu) op deze heuvel, net als de indrukwekkende Russische Kathedraal van Alexander Nevski. Het is zeker aan te raden van de hoofdstraten af te gaan. Er zijn meerdere smalle straatjes waar weinig toeristen komen en die misschien nog wel mooier zijn dan de hoofdroutes. Lühike jalg is een typisch voorbeeld hiervan.
Yevgeni liet me nog een ‘hidden place’ van Tallinn zien. Het was een heuse zoektocht om de naam van die café terug te vinden op internet, maar ik heb het gevonden: Kohvik Dannebrog Cafe. Dit café bevindt zich bij de Tuin van de Deense koning op de oude stadsmuur. Om in het café te komen moet je een hele steile trap nemen en over een balkon lopen. Op dit lange balkon staan stoelen en tafels waar je rustig kunt zitten met een heerlijk kopje koffie of een gebakje. Het mooiste hier is toch wel het adembenemende uitzicht over de stad. Ook al was het winter, de stad oogde kleurrijk en sfeervol. Ik moet toegeven: het café is niet goedkoop voor Estse begrippen, maar absoluut de moeite waard.
Kohvik Dannebrog Cafe met uitzicht over de stad
Kadriorg: waar oud en nieuw elkaar ontmoeten
Net buiten Vanalinn liggen uitgestrekte wijken die meer het hedendaagse Estland laten zien. Hier en daar staan moderne gebouwen, maar ook vervallen houten of stenen panden. Yevgeni nam mij mee naar Kardriog. Dit is een district net buiten het centrum en het zakendistrict. Het is een hele bijzondere buurt waar nieuwe en oude bouwstijlen elkaar afwisselen. In Kadriorg staan prachtige opgeknapte villa’s en kleine houten en stenen huisjes. Het is een opvallend groene wijk met veel bomen en grote tuinen. In deze gewilde buurt staan echter ook gebouwen die wel een opknapbeurt kunnen gebruiken. Kadriorg ligt dicht bij de baai. Ook is het Kadriorgpaleis er te vinden, net als de ambtswoning van de Estse president.
Ik vond het interessant dit gedeelte van de stad te bezoeken. Yevgeni wilde de minder ontwikkelde kant van Tallinn ook laten zien en nam mij mee naar een gebied niet ver van het paleis vandaan. Hier zag je de skyline van de oude buitenwijken met veel flats, ook wel ‘commieblocks’ genoemd. Hier groeide Yevgeni op in armoede. Hij vertelde mij dat hij hard heeft gewerkt om succesvol te worden, wat is gelukt.
Hedendaags Tallinn
Tussen Vanalinn en Kadriorg ligt het moderne centrum van Tallinn, met hoge torens, kantoren, hotels, restaurants en grote winkelcentra. Het is zeker de moeite waard om dit gedeelte te bezoeken. Je krijgt een hele andere indruk van Tallinn. Het contrast tussen de oude stad en het moderne centrum is indrukwekkend. Voor een kleine stad is dit moderne zakencentrum behoorlijk stedelijk en groots. Het moderne gedeelte ligt verspreid over kleinere de kleine stadsdelen Kompassi, Sadama, Raua, Torupilli, Maakri en Südalinn. Helaas heb ik geen foto’s gemaakt in dit district.
Kort bezoek, veel indrukken
Ondanks het korte bezoek aan Tallinn, heb ik veel van de stad kunnen zijn. Mijn Couchsurfing locals hebben me bijna ieder hoekje van de stad laten zien en ik ben ze dankbaar voor alle gezellige gesprekken en waarvolle informatie. Als bedankje had ik een fles Zweedse glögg meegenomen voor Irina en Yevgeni. Via Couchsurfing.com kreeg ik te horen dat ze het heerlijk vonden.
Tallinn heeft me zeker verrast, op een positieve manier. Ik wil zeker nog een keertje terug in de zomer om te zien hoe anders de stad is in vergelijking met de winter. Tallinn is wat mij betreft echt een aanrader voor een stedentrip.
De oude stad in het donker is adembenemend mooi
Vanuit het moderne district, waar Irina en Yevgeni wonen, nam ik een taxi naar Lennart Meri Tallinn Airport, het vliegveld van de stad. De taxi was wederom spotgoedkoop (€6 of €7 voor een enkeltje). Het vliegveld ligt slechts enkele kilometers buiten het moderne district en het centrum en is makkelijk bereikbaar met een taxi. Bussen zijn er natuurlijk ook, maar die heb ik niet gebruikt. Het vliegveld is overigens vrij modern, overzichtelijk en niet groot. Ik vloog met Adria Airways binnen 2,5 uren terug naar Schiphol. De hele reis verliep gelukkig soepel, ondanks de drukte voor Kerst.