Tijd voor een korte blog! Op 17 januari ging ik met klasgenote Linda naar Ekoln, een groot meer bij Uppsala in de buurt. Het meer was helemaal bevroren en dik genoeg om op te wandelen.
Er bevonden zich veel mensen op het ijs bij Skarholmen en Graneberg aan de rand van het meer. Het was zo koud dat het maken van foto’s een lastige klus was. Zowel mijn vingers als tenen waren op een gegeven moment gevoelloos vanwege de kou. Je moet er wat voor over hebben om foto’s te maken! Maar het resultaat mag er dan ook zijn:
Örebro staat misschien bij veel mensen die Zweden bezoeken niet direct op het lijstje. Toch is de stad zeker de moeite waard om te bezoeken. In deze blog laat ik het een en ander zien over Örebro.
Op 4 november 2015 bezocht ik deze stad, die voor Zweedse begrippen behoorlijk groot is met ruim 140.000 inwoners. Örebro ligt op de kaart ongeveer op dezelfde lijn als Stockholm en Oslo. De stad ligt 160 kilometer van Stockholm vandaan, meer landinwaarts, in de provincie Örebro län en landsdeel Svealand. Met de trein ben je binnen ongeveer 3 uren vanuit Stockholm in Örebro.
Ik had goede verhalen gehoord over Örebro. Onder andere dat het een studentenstad is, dat er een oud kasteel staat en dat er mooie architectuur te vinden is. November was misschien niet het beste tijdstip om deze stad te bezoeken. Gelukkig had ik mooi weer tijdens mijn bezoek. Waar ik het nabijgelegen Karlstad, ook een aardig grote Zweedse stad, niet echt een fraaie stad vond, was dit bij Örebro wel het geval.
Örebro Slott, het oude kasteel dat midden in de stad ligt
Het centrum van Örebro is compact en ziet er schoon en netjes uit. De stad oogt sfeervol, met knusse straatjes, oude architectuur, leuke winkels en veel groen. Dwars door het centrum loopt de rivier Svartån. Deze rivier mondt uit in een groot meer, genaamd Hjälmaren. De rivier loopt ook langs het Örebro Slott. Dit is het oude en bekende kasteel van de stad. Sinds 1935 is dit een monument, al is het niet helemaal zeker te zeggen in welk jaar het kasteel gebouwd is. Helaas was het kasteel gesloten tijdens mijn bezoek. Wel was het mogelijk om de binnenplaats te bezoeken. Eerlijk gezegd vond ik dit niet zo heel bijzonder. Het kasteel is een beetje schots en scheef en de binnenplaats is kaal. De buitenkant van dit gebouw vind ik overigens wel prachtig. Het gebied rondom het kasteel ziet er eveneens prachtig uit met veel oude statige gebouwen, bruggen en mooie parkstroken. Het viel me wel op dat er veel hangjongeren in Örebro zijn.
Prachtige oude panden langs de rivier Svartån
Een van de vele bruggen over de rivier
De binnenplaats van Örebro Slott
Indrukwekkende architectuur in het centrum van de stad
Net als in Stockholm heet ook in Örebro de hoofdstraat Drottninggatan (Koninginnestraat in het Nederlandstalig). Deze lange straat met veel oude gebouwen loopt langs het kasteel richting Våghustorget. Ook het busstation ligt in deze straat. Halverwege de Drottninggatan ligt Stortorget. Dit is de oude markt van de stad met veel oude panden. Våghustorget is een ander groot plein met overwegend veel moderne gebouwen. Dit gedeelte vond ik minder aantrekkelijk wat architectuur betreft, al zijn er wel veel restaurants en diverse winkelcentra te vinden. Köpmangatan is nog een knusse winkelstraat die een blok verder ligt dan Drottninggatan. Deze straat loopt ook vanaf het kasteel richting Våghustorget.
Stortorget, het oude plein in het midden van de stad
In het centrum zijn veel prachtige oude gebouwen te vinden
Köpmangatan, een knusse winkelstraat in het centrum
Na een wandeling door het centrum besloot ik via Hovstavägen richting Svampen te lopen. Deze watertoren is 58 meter hoog en lijkt op een ufo of paddenstoel. Via de lift ben je binnen no-time boven, vanwaar je een prachtig uitzicht hebt over de stad en de weide omtrek. Bovenin bevindt zich een groot restaurant waar je heerlijk kunt eten of een fika (Zweeds voor koffie met een gebakje) kunt nemen met uitzicht over de stad. Wat ik wel jammer vond is dat er een glazen muur rondom het panoramadak is geplaatst. Hierdoor is het lastig om foto’s te maken vanwege de weerspiegeling van het glas. Ondanks dat vond ik het zeker de moeite waard deze toren te bezoeken.
Svampen, de bekende watertoren van Örebro
Uitzicht over de stad, met in de verte het centrum
Typische Zweedse houten huizen in de buurten rondom het centrum
Het werd al snel donker aangezien de winter voor de deur stond. Daarom nam ik de bus terug richting het centrum en besloot ik op het busstation de bus richting de IKEA te nemen om daar te eten. De busrit naar IKEA duurt niet zo lang. Net als de meeste grote Zweedse steden bevinden alle grote winkelketens zich in hetzelfde gebied als IKEA. Ik besloot om op de terugweg nog een kijkje te nemen in de nabijgelegen Marieberg Galleria, een groot winkelcentrum. Dit winkelcentrum ziet er netjes uit en alle bekende winkels zijn er te vinden. Verder is het niet veel bijzonders. Ik besloot om weer richting het centrum van Örebro te gaan.
De hoofdstraat van Wadköping heet Bertil Waldéns Gata
Ik had nog een paar uurtjes over en wilde nog wat foto’s van de stad in het donker maken. Mijn Zweedse buurmeisje in Uppsala vertelde me dat er dicht bij het centrum van Örebro een oud stadsdeel ligt, genaamd Wadköping. Dit is een openluchtmuseum. Ik besloot via de rivier richting dit stadsdeel te lopen. Wadköping is niet groot, maar wel heel knus. Er staan veel typische Zweedse houten huizen in verschillende kleuren: rood, geel, blauw en wit. De oudste gebouwen stammen uit de jaren 15e en 16e eeuw. Wadköping zelf bestaat pas sinds 1965. Het idee van dit openluchtmuseum is dat bedreigde cultuurhistorische gebouwen uit de rest van de stad hier een nieuw plekje zouden krijgen. In sommige huizen wonen mensen, andere gebouwen worden gebruikt als werkplaats of atelier. Er worden regelmatig markten georganiseerd zoals rond Kerstmis.
Örebro viel me zeker niet tegen. Ik kan me voorstellen dat het vooral in de zomer een heerlijke stad is om te verblijven. Misschien ga ik nog wel een keertje terug!
Als echte schaatsfanaat heb ik uiteraard al vaak op het ijs gestaan, in zowel ijshallen als op natuurijs. Schaatsen op rivieren en grachten in Friesland is natuurlijk al geweldig, maar schaatsen in de Zweedse natuur is fascinerend.
Walhalla voor schaatsers: Runn
In Falun, dat ligt in Midden-Zweden in de regio Dalarna, is het enorme Runn meer te vinden. Dit meer is tientallen kilometers lang en ligt tussen de steden Falun en Borlänge. Het Runn meer is in de winter bijzonder lang bevroren. Er kan vaak worden geschaatst tot begin april doordat het ijs dik genoeg is. Bijzonder aan dit meer is dat het goed wordt schoongemaakt, iets wat lang niet overal in Zweden wordt gedaan. Met speciale machines maken ze het ijs bijna dagelijks schoon. Dat is een behoorlijke klus aangezien de verschillende routes samen ongeveer 50 kilometer lang zijn.
De omgeving van het meer is prachtig. Falun ligt op slechts 2,5 uren (wat in Zweden weinig is) van vliegveld Arlanda en is makkelijk te bereiken met de trein en auto. Dit zijn dan ook redenen waarom jaarlijks grote groepen Nederlanders naar dit meer komen om te schaatsen. De alternatieve Elfstedentocht wordt ook regelmatig op het Runn meer georganiseerd omdat het in Nederland te warm is. Begin februari vindt er de Runn Winter Week plaats, een week vol met toertochten, wedstrijden en andere activiteiten.
Vallende sneeuwvlokken met zicht op een bebost eiland
Op vrijdag 4 maart ging ik met Elske en Sjoerd, vrienden uit Nederland, vanuit Uppsala met de trein naar Falun. De treinreis duurde ongeveer 1 uur en 50 minuten en was heel goedkoop: €8 enkeltje. Vanaf het station in Falun liepen we richting de schaatsverhuur bij het Runn meer in de buurt. Het verhuurbedrijf, Runn Sjöbad genaamd, bleek overigens lastig vindbaar te zijn. Op de website stond het woonadres van de eigenaren. Niet echt slim! Na een belletje met de vriendelijke eigenaresse kwamen we tot de ontdekking dat het bedrijf op een hele andere plek lag.
Niet veel later kwamen we bij het bedrijf aan waar de eigenaresse ons verwelkomde. Al snel vertelde ze dat er in de winter veel Nederlanders op het meer schaatsen. De enige schaatsen die dit verhuurbedrijf verhuurde waren Zandstra klapschaatsen uit Friesland. Best wel bijzonder! Ik had nog nooit op klapschaatsen gestaan. Gelukkig viel het reuze mee. Goedkoop waren de schaatsen niet echt: €16 voor 4 uren. De eigenaresse gaf ons ook gratis veiligheidsuitrusting mee, bestaande uit een fluitje en ijspriemen (een soort prikpen).
Op avontuur op het Zweedse natuurijs
Vanaf Runn Sjöbad is het slechts enkele meters afstand tot het meer waar je direct op de schoongemaakte schaatsbaan stapt. Ideaal! Het ijs was bijzonder dik. Wel lag er een dun laagje sneeuw over de ijsbaan. Dit maakte het extra moeilijk om scheuren te zien, al konden we ze meestal wel ontwijken. Helaas hadden we niet de beste weersomstandigheden tijdens onze schaatstocht. Toch besloten we te gaan schaatsen. We zagen meerdere mensen op het ijs in de verte.
Uiteindelijk ging het schaatsen prima. Het sneeuwde af en toe. Allereerst besloten we een vrij korte route af te leggen. Dit ging veel sneller dan gedacht. Daarom namen we de lange route van in totaal 20 kilometer. Onderweg kwamen we vrijwel niemand tegen, behalve een groepje Nederlanders. Als stadsmens moest ik wel even wennen aan de rust en de leegte tijdens de tocht. De vergezichten waren adembenemend mooi. Af en toe kwamen we langs rotsachtige eilandjes en raakten we kort verdwaald. Gelukkig vonden we snel de route terug richting Falun. Ondanks dat we 20 kilometer hadden geschaatst, waren we niet echt moe. We besloten om Falun zelf nog even te verkennen. Voor wat we gezien hebben lijkt het een sfeervol stadje.
Eerlijk gezegd denk ik dat woorden niet alleen kunnen omschrijven hoe indrukwekkend schaatsen in Zweden is. Daarom hier een fotoserie van de hoogtepunten van de schaatstocht op het Runn meer.
Koek en zopie op z’n Zweeds
Vakantiehuisjes langs het Runn meer
Nederlanders vind je ook echt overal…
Een klein eilandje in de verte
Sjoerd en Elske onderweg, halverwege de schaatstocht
